İdrarda Kan Görülmesi (Hematüri) Neden Olur ?

Şubat 24, 2018 0 Comments

İdrarda Kan Görülmesi (Hematüri) Neden Olur ? - https://www.sagliklimiyim.com/idrarda-kan-gorulmesi-hematuri-neden-olur/
https://www.sagliklimiyim.com/wp-content/uploads/2018/02/idrarda-kan-hematuri-e1505600624275.jpeg

İdrarda kan (eritrosit) görülmesine hematüri denir.

Genelde mikroskobun HPF denilen büyük büyütme alanında 1-2 eritrosit görülmesi normal kabul edilir ancak 1 hafta arayla alınan 3 idrar örneğinde santrifüj sonrasında HPF’de 5 ve daha fazla eritrosit görülmesi hematüri olarak adlandırılır.

Benim baktığım binlerce idrar örneğinde en sık hematüri nedenlerinin böbrek ve üreter taşı, infeksiyonlar ve kullanılan ilaçlar olduğunu söyleyebilirim.

Ama özellikle 55-60 yaşından sonra her hematüri vakasında mesane kanseri riski olduğundan üroloji muayenesi şarttır.

Mesane kanseri ile ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Hematüri makroskobik (idrar rengi kırmızı, çay rengi) veya mikroskobik (sadece mikroskopta anlaşılır), geçici veya sürekli, semptomatik veya asemptomatik (şikayet yok), izole veya proteinüri ile beraber olabilir.

Hematürinin çok sayıda nedeni vardır. Böbrekteki glomerüler bazal membranın immünolojik veya inflamatuvar hasarına bağlı olabileceği gibi, kimyasal maddelerin tübülüslere hasarına bağlı, taşların üreterleri mekanik hasarlamasına bağlı, hatta ilaçların verdiği immünolojik hasara da bağlı olabilir.

Hematüri, aksi kanıtlanıncaya kadar çok ciddi bir bulgu olarak kabul edilir. Bu nedenle kanamaya neden olan etkenin tanısı konuncaya kadar, gereken tanı yöntemleri kullanılarak araştırılmalıdır. Çünkü idrardaki kanama çok basit bir üşütmeden kaynaklanabileceği gibi üriner sistemde oluşan bir tümörün ilk belirtisi de olabilir.

Hematürinin en sık nedenleri genellikle % 20-25 sistit (mesane iltihabı), böbrek taşları- tüberkülozu -kötü huylu tümörleri ya da enfarktüsü, akut glomerülonefrit, idrar yolu taşları, idrar kesesi tümörleri- tüberkülozu- taşları ya da basit bir idrar kesesi iltihabı ya da üretra taşları ve iltihabıdır.

İdrarda sağlam eritrosit değilde eritrosit içindeki hemoglobin çıkışına hemoglobinüri denir. Genellikle böbrek dışı nedenlere (intravasküler hemoliz) bağlıdır ancak eritrositlerin üriner sistem içinde yıkılmasıyla da oluşabilir. Hematüride ise idrarda sağlam eritrositler vardır.

İdrarın hem dipstick (strip çubuğu) hem de mikroskobik incelemesi ile hemoglobinüri ve hematüri hakkında klinik değerlendirme yapılabilir.

Strip testi pozitif ama mikroskopta eritrosit yoksa miyoglobinüri ve/veya hemoglobinüri’den şüphe edilir. Miyoglobin kas dokusunda oksijen taşıyan proteindir ve her türlü kas hastalıkları ve yaralanmalarında açığa çıkar ve idrara geçebilir.

Numune

Taze idrar (mümkünse sabah ilk idrarı).

Önce strip testi yapılmalıdır. Renk değişimi pozitifliği gösterir ve eritrosit veya hemoglobin vardır denir.

Yeni striplerde noktalı renk değişikliği ile sağlam eritrositlerin de varlığı saptanabilmektedir.

Daha sonra idrar santrifüj edilir ve mikroskobik olarak incelenir. Eritrosit yok veya stripteki renk değişikliğini açıklayacak kadar fazla değilse hemoglobinüri‘den şüphe edilir.

İdrar kiraz kırmızısı renginde, eritrosit yok ve  AST, ALT, Aldolaz, CK gibi kas hasarını da gösterebilen enzimler kanda yüksekse miyoglobinüri’den şüphe edilir.

Hematüri görülen durumlar

• Akut üriner trakt enfeksiyonları (sistit gibi)

• Lupus nefriti

• Üriner trakt veya böbrek kanserleri

• Üriner taşlar (aralıklı ağrı ve hematüri olur)

• Malign hipertansiyon

• Glomerüloneritler

• Piyelonefritler

• Böbrek travmaları

• Polikistik böbrek hastalığı

• Lösemiler

• Trombositopeniler

• Ağır egzersizler

• Benign familyal veya rekürren hematüri (şikayet yok, proteinüri yok, başka bulgu yok)

• Aşırı sigara içimi

Hemoglobinüri görülen durumlar

• Geniş yanıklar

• Transfüzyon reaksiyonları (uygunsuz kan nakli,ilaçlara bağlı..)

• Febril intoksikasyon (aşırı ateş yüksekliği )

• Kimyasal ajanlar (bazı mantarlar, yılan zehiri)

• Sıtma

• Prostat ameliyatları sırasında kanama

• Hemolitik hastalıklar (orak hücreli anemi, talasemi, G6PDH eksikliği anemisi)

• Paroksismal hemoglobinüri (idrara düzensiz aralıklarla bol hemoglobin çıkar)

• Böbrek infarktüsü (damar tıkanıklığı ile nekrozu, çürümesi)

• Baklaya karşı alerji (şiddetli hemoliz olur)

• DIC (dissemine intravasküler koagülopati)

• Ağır egzersizler

Testi etkileyenler

• İlaçlar (basitrasin, amfoterisin, oral antikoagülanlar, heparin, aspirin, bromlu-bakırlı-iyodlu ilaçlar, oksidan ilaçlar), hipokloritler (çamaşır suyu) veya ağartıcılar, prostatik infeksiyonlar ve fazla et tüketimi yalancı pozitiflik yapabilir.

• Vitamin C veya askorbik asid, kaptopril, finasterid, yüksek dansiteli idrar, proteinürili idrar yalancı negatiflik yapabilir.

• Menstruasyon kanından bulaşta yalancı olarak bol eritrosit görülür.

 

 

#HematüriGörülenDurumlar, #HematürininEnSıkNedenleri, #Hemoglobinüri, #HemoglobinüriGörülenDurumlar, #İdrardaKanEritrosit, #Numune, #TestiEtkileyenler
https://goo.gl/N7fvjL
Sagliklimiyim.Com