APTT Nedir? Düşüklüğü Ve Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Temmuz 19, 2018 0 Comments

APTT kan testi, aşağıdaki durumların değerlendirilmesinde yardımcı olur:

-Kanın damar içinde pıhtı atma nedenleri

-Açıklanamayan veya durdurulamayan kanamalar

-Ameliyat veya doğum gibi kanama ve pıhtı riskinin büyük olduğu durumlar öncesinde kişinin hazır olup olmadığı

-Karaciğer hastalıkları gibi bazı süreğen sorunlar

-Tekrarlayan düşükler

APTT (veya aPTT)’nin açılımı “aktive parsiyel tromboplastin zamanı”dır. PTT’den farkı pıhtılaşma süresini kısaltmak için ek yöntemlerin kullanılıyor olmasıdır. PT (protrombin zamanı) tahlili ile birlikte istenebilir.

• APTT’nin normal değer aralığı 30 – 40 saniyedir.


• PTT’nin normal değer aralığı 60 – 70 saniyedir.

70’ten büyük APTT, ani kanama riski anlamına gelebilir. Bu değer PTT için 100 saniyedir.

Verilen değerler farklı laboratuvarlarda bir miktar oynayabilir. Ya da kişiye özel sağlıklı normal değer aralığı hafifçe esneyebilir.

30 saniyenin altında olan APTT değeri APTT düşüklüğü veya kısa süreli APTT olarak adlandırılır. Kanın olması gerekenden daha hızlı pıhtılaştığı anlamına gelir. Kanın damar içerisinde pıhtılaşarak farklı dokulara giden damarların tıkanmasına ve doku ölümlerine yol açma riskinin artmasına neden olur.

1 Yaygın Damar İçi Pıhtılaşma

Dissemine intravasküler koagülasyon da denilen bu durumda bir (veya birden çok) bölgedeki vücut dokularında bulunan kılcal damar ağlarında yaygın bir pıhtılaşma söz konusudur. Yaygın damar içi pıhtılaşma durumunun ilk anlarında tüm vücutta dolaşan pıhtılaşma öncülleri APTT düşüklüğüne yol açar. Aşağıdaki durumlarda görülebilir:

• 
  Sepsis (kan zehirlenmesi): Kan dolaşımında bakteri veya toksinlerin yoğun şekilde bulunması durumu


• Cerrahi müdahale sonrası


• Vücuda alınan darbeler


• Kanser


• Doğum veya hamilelik esnasında yaşanan fiziksel açıdan sarsıcı bazı sorunlar

2 Kanser

Karaciğere sirayet etmemiş olması şartıyla vücut geneline yayılmış pankreas, kolon veya yumurtalık kanseri gibi kanser türleri APTT düşüklüğüne yol açabilir.

3 Akut Evre Reaksiyonu

Bazı pıhtılaşma faktörlerinde yükselmeye yol açan doku iltihabı durumudur. Genellikle geçici bir durumdur ve APTT testlerine yakalanmaz. Dokuda iltihaba veya hasara yol açan durum ortadan kaybolduğunda düzelecektir.

45 saniyenin üzerinde olan APTT değeri APTT yüksekliği veya uzun süreli APTT olarak adlandırılır. Kanın geç pıhtılaştığı anlamına gelir. Pıhtılaşma faktörlerinde yer alan kalıtsal bir sorundan veya vücudun pıhtılaşma yeteneğini azaltan bir engelleyici unsurun varlığından söz edilebilir. Aşağıdaki durumlara yol açabilir:

• Burun kanaması, diş eti kanaması


• Kadınlarda adetin ağır ve fazla olması


• Cilt kanamaları; eklem, kas ve diğer doku içi kanamaları ve beyin kanaması riski


• Herhangi bir kanamanın daha zor durması

1 Kalıtsal Nedenler

Önceki nesillerden gen yolu ile aktarılan aşağıda sıraladığımız etkenler kanın pıhtılaşma faktörlerinde soruna neden olarak APTT yüksekliğine neden olabilirler:

Von Willebrand hastalığı: Kanama sorunları içinde kalıtsal olan nedenlerden en yaygın görülenidir. Trombositlerin bir araya gelerek pıhtılaşmasını sağlayan Von Willebrand faktörlerinin eksikliği ile görülür.

Hemofili A: İki ana tür hemofiliden biridir. Kanın pıhtılaşmasında rol alan bazı proteinlerin eksikliği ile kendisini gösterir.

Christmas hastalığı: Hemofili B olarak da bilinir. Sadece erkeklerde görülür. Hemofili türleri eksik olan protein türüne göre sınıflandırılmaktadır.

2 K Vitamini Eksikliği

Pıhtılaşma faktörlerinin etkin bir şekilde işlev görebilmeleri için K vitaminine ihtiyaç vardır. K vitamini eksikliği nadir olarak görülür ancak ortaya çıktığı zaman APTT yüksekliğine neden olur. Aşağıdaki nedenlerle görülebilir:

• Aşırı zayıf beslenme


• Sindirim sistemindeki emilim sorunları


• Bazı antibiyotiklerin uzun süreli kullanımı

3 Karaciğer Sorunları

Pıhtılaşmayı sağlayan çoğu protein karaciğerde üretilir. Dolayısıyla siroz, hepatit ve benzeri karaciğer problemleri bu proteinlerin üretiminde aksamaya neden olarak APTT yüksekliğine yol açabilir.

4 Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de APTT yüksekliğine neden olabilir:

• Heparin ve benzeri kanın pıhtılaşmasını önleyen (antikoagülan, kan sulandırıcı) ilaçların kullanımı


• Lösemi (kan kanseri)


• Doğum esnasında aşırı miktarda kan kaybetmek


• Tekrarlayan düşükler yapmak