Otoimmün Hastalıklar: Vücudunuz Kendine Saldırıyor

Temmuz 26, 2018 0 Comments

80’den fazla otoimmun hastalık çeşidi var. Otoimmün hastalık çeşitleri, en yaygın (otoimmün hastalıklar listesi) olanları aşağıda sıralandı:

Romatoid Artrit

Bağışıklık sistemi hücreleri eklemlere saldırarak eklemlerde ağrıya, şişmeye ve iltihaba neden olur. Romatoid artrit tedavi edilmezse kalıcı eklem hasarına sebep olabilir.

Lupus Hastalığı

Bu hastalıkta otoimmün antikorlar kendilerini vücut dokularına bağlayarak eklemleri, kan hücrelerini, akciğerleri, böbrekleri ve sinirleri etkiler.

İltihaplı Bağırsak Hastalığı

Bağışıklık sistemi bağırsak duvarını tahrip ederek ishale, ani bağırsak hareketlerine, rektal kanamaya, ateşe, karın ağrısına ve kilo kaybına neden olabilir. Kron hastalığı ve ülserli kalınbağırsak hastalığı (Ülserli Kolit) gibi türevleri vardır.

Multipl Skleroz (MS Hastalığı)

Bu hastalıkta bağışıklık sistemi sinir hücrelerine hücum ederek körlüğe, ağrıya, denge yitimine, güçsüzlüğe ve kas kasılmalarına yol açar.

Tip 1 Şeker Hastalığı

Bağışıklık sistemi pankreasta insülin hormonu üreten hücreleri yok ederek şeker hastalığına yol açar.

Guillain-Barre Sendromu

Bu hastalıkta bağışıklık sistemi, bacaktaki kasları kontrol eden sinirlere saldırır. Kol ve üst vücut kaslarındaki sinirleri de etkileyebilir.

Sedef Hastalığı

Bağışıklık sistemi kan hücreleri (T Hücreleri) ciltte birikmeye başlarsa ortaya sedef hastalığı çıkar. Bu durumda sıklıkla deride gümüşi, pul pul plaklar oluşur.

Grave Hastalığı

Bu hastalıkta bağışıklık sistemi tiroid bezlerini etkileyerek kandaki tiroid hormonu miktarını artırır. Belirtileri kilo kaybı, şişen gözler, yüksek nabız, gerginlik ve kırılgan saçlardır.

Haşimato Hastalığı

Bağışıklık sistemi tiroid hormonu üreten hücrelere saldırıp tahrip ederek, kabızlığa, yorgunluğa, depresyona, aşırı kiloya ve cilt kuruluğuna yol açar.

Miyasteni (Myasthenia Gravis)

Bağışıklık sistemi, sinir hücrelerinin üzerine yapışarak kasları kontrol etme yeteneklerini azaltan antikorlar üretir.

Damar İltihabı (Vaskülit)

Bu hastalıkta kan damarları bağışıklık sisteminin hedefi hâline gelir.

Çok fazla otoimmün hastalık türü olduğu için belirtileri de değişkenlik gösterir. Otoimmün hastalıklar eklem, kas, kırmızı kan hücreleri, cilt, endokrin bezleri ve bağ dokular gibi vücudun farklı bölgelerini etkileyebildiği için belirtileri de değişkendir. En yaygın belirtiler ise ateş, hâlsizlik ve genel kırgınlık hissidir. Tüm belirtiler öfke ve kızgınlık hâlinde artmaya meyillidir.

Normal şartlarda bağışıklık sistemindeki beyaz kan hücreleri sizi virüs, bakteri, kanserli hücre ve zehirli maddelerden korur. Bir otoimmün hastalığın varlığında ise bağışıklık sistemi bozulur ve antijenlerle (bakteri, virüs..) vücut dokusu hücrelerini ayırt edememeye başlar. Sonrasında sağlıklı hücrelere zarar verir.

Birçok etken otoimmün reaksiyon tetikleyebilir, örneğin:

• Bazen normal vücut maddeleri ilaç, virüs, radyasyon veya güneş ışığı ile birlikte şekil değiştirerek bağışıklık sistemince tanınmaz hâle gelirler. Yabancı madde olarak algılanarak saldırıya uğrarlar.


• Normal vücut bileşenlerine çok benzeyen bir yabancı madde vücuda girerse, bağışıklık sistemi ona saldırayım derken benzer vücut maddelerine de saldırabilir.


• Bazı durumlarda B tipi beyaz kan hücrelerinin işlevi bozularak vücudu anormal antikorlarla doldurabilir. Bu antikorlar da sağlıklı hücrelere saldırabilir.


• Vücutta bağışıklık sisteminden gizlenen hücreler kana karışırsa otoimmün tepkiye neden olabilirler. Örneğin gözünüze darbe aldığınızda göz küresi sıvınız kana karışırsa otoimmün tepkiye neden olarak bağışıklık sisteminizce yabancı madde olarak algılanabilir.


• Bunlara ek olarak, tetiklenme nedeni açıklanamayan otoimmün tepki ve hastalıklar da vardır. Bunlarda genetiğin de rolü var. Bazı insanlar otoimmün bozukluklara daha yatkın genlerle doğar.

Belirtileri azaltacak, otoimmün sürecini sınırlandıracak ve vücudunuzun enfeksiyon ve antijenlerle mücadele gücünü devam ettirecek bir tedavi yöntemi seçmelisiniz. Tedavi seçeneği genellikle hastalık türü ve belirtilerine bağlı olarak değişir. En yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:

• Bağışıklık sisteminin verdiği hasarlar, dışarıdan alınan takviyelerle giderilebilir. B12 vitamini, insülin veya tiroid hormonu desteği gibi.


• Bağışıklık sisteminiz kan hücrelerinize saldırıyorsa kan nakli seçenekler arasına girebilir.


• Eklemlerin, kas ve kemiklerin etkilendiği durumlar genellikle fiziksel terapi ile tedavi edilir.

Bazı durumlarda doktorunuz bağışıklık sisteminizin anormal tepkilerini sınırlandırmak için bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar yazabilir. Yaygın olarak verilen bazı ilaçlar kortikosteroidler ve siklofosfamit, azatiyoprin, sirolimus, takrolimus gibi steroid içermeyen ilaçlardır.