.png)
Crohn Hastalığı Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?
Crohn Hastalığı Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? - https://is.gd/tHpLNr
Crohn Hastalığı Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?
İltihabi bağırsak hastalıklarından biri olan crohn hastalığı, şiddetli karın ağrısı ve ishale neden olan bir hastalıktır.
CROHN HASTALIĞI NEDİR?
İltihabi bağırsak hastalığı olan crohn hastalığı, kronik seyirli bir rahatsızlıktır. Kesin nedeni bilinmeyen crohn hastalığında genetik etkenlerin yanı sıra etnik köken, bağışıklık sistemi, bakteri ve virüs gibi faktörlerin etkili olabileceği düşünülmektedir. Bu etkenler crohn hastalığının oluşmasında başlıca neden olmasa da hastalığı tetikleyen önemli unsurlardan olabileceği belirtilmektedir.
Crohn hastalığı ince bağırsaktan ağız boşluğuna kadar sindirim sisteminin tümünü etkileyen bir hastalıktır. Genellikle ince bağırsağın son bölümü ve kalın bağırsakta iltihaplanma görülür. iltihaplanmayla birlikte tuttuğu bölgelede ülser (yara) oluşumuna neden olan ve uzun süreli bir tedavi gerektiren hastalıktır.
Şiddetli ishal ile birlikte karın ağrısı, hafif ateş ve kilo kaybı gibi belirtilerin gözlemlendiği crohn hastalığı; apandisit, bağırsak tüberkülozu ve yumurtalık hastalıkları ile karıştırılabilir. Bu nedenle hastalığın seyrinin dikkatlice takip edilmesi önerilmektedir.
Karın ağrısıyla birlikte şiddetli ishale neden olan crohn hastalığı, ilaç tedavisinin yanı sıra cerrahi müdahale gerektirebilir. Ancak uygulanan bu tedaviler kesin çözüme ulaştırmamaktadır. Kronik bir hastalık olması nedeniyle uygulanan tedavilerle crohn hastalığı kontrol altına alınarak belirtilerin azalması amaçlanır.
Crohn hastalığında en önemli tedavi yöntemi diyettir. Kişiden kişiye değişen bu diyet programı hastaya özel olarak hazırlanmalıdır. Hangi besinlerin hastalığı tetiklediği ya da hangi besinlerin iyi geldiği gibi unsurlar göz önünde bulundurularak hazırlanan diyet programı hastalığı kontrol etmede büyük önem taşımaktadır.
CROHN HASTALIĞINDA NASIL BİR DİYET UYGULANMALIDIR?
Crohn tedavisinde uygulanan belli bir diyet programı bulunmamaktadır. Hasta kendine en uygun diyeti deneme yanılma yöntemiyle belirleyerek uygulamalıdır. Tükettiğiniz besinlerden hangilerinin hastalığınızı tetiklediğini not almanız bu diyet programını belirlemede yardımcı olacaktır. Doktorunuzun onayını alarak uygulayacağınız bu diyet, hastalığınızın kontrol altında tutulması adına büyük önem taşımaktadır.
Düzensiz ve yetersiz beslenmeye bağlı olarak gelişen sorunların başında çeşitli vitamin eksiklikleri gelmektedir. İştahsızlığa neden olan crohn hastalığı beraberinde vitamin ve mineral eksikliğini getirmektedir. Bu nedenle uygulanan diyet programında hastanın yeterince vitamin ve mineral aldığından emin olunmalıdır. Crohn hastalarının %68’inde D vitamini eksikliği gözlemlenirken, %40’ında ise B12 eksikliğine rastlanılmaktadır.
Uygulanan diyet ile karın bölgesindeki rahatsızlık en aza indirilerek bağırsak tıkanmasını önlemeyi amaçlamaktadır. Diyete lif ekleyerek bağırsak cidarının iyileşmesi sağlanır. Süt tüketimi hastalığın belirtilerinin artmasına neden olduğundan laktozsuz süt tüketimi önerilmektedir. Ağır yemeklerden ve hamurişlerinden kaçınmak hastalığın belirtilerinin azalmasına yardımcı olur. Hastaların meyve ve sebze ağırlık beslenmeleri önerilmektedir.
CROHN HASTALIĞININ BELİRTİLERİ
Karın ağrısı
İshal
İştahsızlık
Kilo kaybı
Çocuklarda gelişim bozuklukları
Ateş
Halsizlik ve yorgunluk
Kansızlık
Kabızlık
Bulantı ve kusma
CROHN HASTALIĞI KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Erkeklere oranla kadınlarda daha çok görülen crohn hastalığı, çocuklarda 6 ve 7 yaşları arasında görülmektedir. Kronik bir hastalık olan crohn hastalığı, çocukluk yaşlarında başlayarak ileri yaşlara kadar devam edebilir.
Verilere göre ortalama olarak 100.000 kişiden 1’inde görülen crohn hastalığı, Asya ve Afrika kıtalarında daha sık görülmektedir. Genetik etkenlerin yanı sıra etnik kökenlerinde etkili olduğu düşünülen crohn hastalığı, beyazlarda siyahlara oranla daha sık görülmektedir.
Crohn hastalığı, kronik (süreğen) ve gastrointestinal kanalın -ağızdan makata kadar- herhangi bir yerinde oluşabilen iltihabi bir hastalıktır.
Genellikle rektumu, kolonu ve ince barsağın (bağırsağın) alt kısımlarını (ileumun son bölümü) etkiler. Çok ender olarak mide, yemek borusu veya ağız da etkilenebilir. Sindirim sistemi hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Crohn hastalığı olan kişilerin yaklaşık üçte birinde sadece kalın barsak (bağırsak), diğer üçte birinde sadece ince barsak (bağırsak) etkilenir. Kalan üçte birinde ise hem kalın hem de ince barsak (bağırsak) etkilenmektedir.
Inflamasyon (iltihap), bağırsağın (bağırsağın) tüm katmanlarına kadar yayılabilir. Bunun yanında, bazı bölümleri ‘atlayabilir’, böylece hastalıklı bölümler arasında barsağın (bağırsağın) normal bölümleri yer alabilir.
Crohn hastalığının, özellikle yemek zamanlarında daha fazla karın ağrısı ve ishal gibi Ülseratif kolitten daha ısrarcı belirtileri vardır. Ülseratif kolit hakkında bilgi edinebilirsiniz.
BİLGİ: Crohn hastalığına, 1932 yılında hastalığı yazan ve onu bölgesel ileum iltihabı (Latince adı ileum olan ince barsakta (bağırsakta) bölgesel inflamasyon) olarak adlandıran Amerikalı doktor Burrill Bernard Crohn’un adı verilmiştir. Daha sonra hastalığın adı, doktorun hastalığı anlamadaki çalışmalarına atfen Crohn hastalığı olarak değiştirilmiştir.
Kimlerde Crohn Hastalığı olur?1
| Avrupa | Her 100.000 kişide 0,3 ila 12,7 kişi |
| Asya ve Orta Doğu | Her 100.000 kişide 0,04 ila 5,0 kişi |
| Kuzey Amerika | Her 100.000 kişide 0 ila 20,2 kişi |
| Yaş | Her yaşta oluşabilir ama yaygın olarak 18 ila 35 yaş arasında başlar |
| Cinsiyet | Kadınlarda ve erkeklerde eşit rastlanır |
| Diğer | En sık olarak sigara kullanan kişilerde oluşur – sigara kullanımıyla hastalık kötüleşir. Sigara kullananların ameliyat riski, sigara kullanmayanların iki katıdır. Sigarayı bırakmak bu artmış riski ortadan kaldırır. |
Araştırmacılar, Crohn hastalığında ailevi geçişin varlığını göstermişlerdir. Gerçekte Crohn hastalığı olan kişilerin yüzde 20’sinin Crohn hastalığı veya Ülseratif koliti olan birinci dereceden bir akrabaları (birinci dereceden kuzen veya daha yakın) bulunmaktadır.
Genetik bir faktör mevcuttur. Her iki ebeveynde de hastalık olması durumunda çocukların Crohn hastası olma riski yüzde 10, kardeşlerde hastalık olma riski ise yüzde 35’tir.
Belirtiler
Belirtiler, hastalığın ince barsakta (bağırsakta) veya kolonda olmasına göre değişiklik gösterir. İlk belirtilerin ortaya çıkmasından tanı konulmasına kadar geçen süre, ülseratif kolittekinden genellikle daha uzundur. Bunun nedeni, belirtilerin başlangıçta karakteristik özellikler göstermemesi ve doğru tanının konulmasını güçleştirmesidir.
Karın ağrısı olma eğilimi çok daha yüksek, dışkıda kan olması eğilimi biraz daha düşüktür.
Belirtiler şunları içerir:
| Dışkıda kan | Ara sıra |
| İshal | Gevşek, sulu veya sık dışkılama |
| Acil dışkılama ihtiyacı | Mevcut |
| Kanlı dışkılama | Zaman zaman |
| Ateş | Zaman zaman |
| Ağrı | Zaman zaman, özellikle karnın sağ alt tarafında, muhtemelen pelviste ağrıyla birlikte |
| Diğer | – İştah kaybı – Kilo kaybı – Halsizlik – Anüste yaralar, çıbanlar veya fistüller, muhtemelen cerahatle birlikte (anüsteki değişiklikler bir süre için hastalığın ilk ve tek belirtisi olabilir) – Ağızda yaralar |
Crohn hastalığı olan çocuklar, hem büyümede hem de cinsel gelişimde gecikme yaşayabilirler.
Kaynakça
1. Molodecky, N.A., Soon, I.S., Rabi, D.M., Ghali, W.A., Ferris, M., Chernoff, G., Benchimol, E.I., Panaccione, R., Ghosh, S., Barkema, H.W., et al. (2012). Increasing Incidence and Prevalence of the Inflammatory Bowel Diseases With Time, Based on Systematic Review. Gastroenterology 142, 46–54.e42.
#CROHNHASTALIĞIKİMLERDEGÖRÜLÜR, #CROHNHASTALIĞINEDİR, #CROHNHASTALIĞINDANASILBİRDİYETUYGULANMALIDIR, #CrohnHastalığı, #CrohnHastalığıNedirVeNasılTedaviEdilir, #CrohnHastalığınınBelirtileri, #KimlerdeCrohnHastalığıOlur
https://is.gd/tHpLNr
Sagliklimiyim.Com
0 yorum: